Aas

Wat zijn eigenlijk particles?

Ongetwijfeld menen velen dat ‘particles’ louter zou slaan op een reeks zaden en granen, en hoewel deze inderdaad een groot deel van het particle-arsenaal uitmaken bestaat de groep (voedsel)deeltjes uit meer dan dat. Particles, zeg maar kleine stukjes van een zelfde grootte en soort, omvatten immers eveneens zaken als lunchworst (luncheon meat), maden, kleine (stukjes) boilies, allerlei soorten deegwaren en stukjes aardappel om er maar enkele te noemen. Door de magische vangkracht die aan boilies wordt toegeschreven en de populariteit van deze deegknikkers die daarvan het directe gevolg is, worden particles vaak, en dikwijl ten onrechte, al te stiefmoederlijk behandeld. Boilies op zich vormen geen garantie op succes. Ze maken evenwel efficiënte aasaanbiedingen mogelijk, doch deze aaspresentaties kunnen evengoed met particles gerealiseerd worden.
Vandaag worden particles voornamelijk gebruikt ter ondersteuning van een voerplek waarop boilies gevist worden. Aldus leerden vriend schub en vriend spiegel particles consumeren zonder het risico te lopen gevangen te worden, een positieve vorm van dressuur zeg maar. Een behoorlijke dosis onbemind bij de hengelaars van particles als haakaas resulteert aldus in een grote en onderschatte vangkracht.
Hierna worden enkele van de meest gebruikte particles die in de grote meerderheid de vissituaties succes kunnen opleveren, onder de loep genomen en kort geëvalueerd, al weze gesteld dat vele niet genoemde soorten een aardig karpertje naar het net zullen brengen.

Enkele particles nader bekeken

Blikmais
Een aassoort die zelfs zonder introductie vlot door de karperpopulatie wordt geconsumeerd, zelfs in de winterperiode. Het aas is bovendien kant en klaar zodat het zonder enige voorbereiding inzetbaar is. De prijs van een blikje ‘sweetcorn’ ligt relatief hoog.
Megablikken kan men zich aanschaffen tegen een voordeligere prijs. Na opening neemt men de benodigde hoeveelheid korrels terwijl het overschot opnieuw kan worden gebruikt na een tijdje diepvriesarrest.
Groot nadeel van deze zachte korrels is hun witvisgevoeligheid zodat niet elke manier van aasaanbieding geschikt is. Stugge aanbiedingen houden het gevaar in dat de hair of de haak leeggevreten achterblijven zonder dat zich ook maar de minste beetregistratie manifesteert. Wanneer met de pen gevist wordt blijkt blikmais een aas met stipnotering.

Kippemais (harde mais)

Deze particle is goedkoop en bovendien eenvoudig te bereiden. Na een voorweekperiode van 24 … 48 uur dienen de korrels, afhankelijk van de gewenste zachtheid, een half uurtje op een laag vuurtje te pruttelen omdat bij fel koken de graantjes openbarsten. Vaak wordt maïs slechts ingezet om een voerplek te vormen of in stand te houden en worden de voordelen ervan dus slechts gedeeltelijk benut.
De gele of feloranje kleur maakt het aas zeer opvallend op vrijwel elke soort ondergrond zodat kleinere karpers die sneller en visueler azen dan hun grotere soortgenoten vaak eerst aan het feest zullen zijn zodat de ‘big-ones’ soms te laat komen, en dit vooral overdag, bij helder weer en in helder water.

Pinda’s

Karpers zijn werkelijk dol op pinda’s. Hoewel het aas vrij instant zal scoren betekent een korte introductieperiode beslist een voordeel. De aardnoten zijn niet echt dressuurgevoelig en scoren nog in drukbeviste wateren, zeker na een pindakalme periode op het bewuste water.
Pinda’s zijn makkelijk te bereiden. Een etmaal weken en daarna eventjes koken kan volstaan. In die tijdspanne verdubbelen de vruchtjes in volume zodat de relatief hoge kostprijs toch gedeeltelijk gedrukt wordt. De noten zijn een omstreden product daar ervan beweerd wordt dat karpers die uitsluitend op een pindadieet dienen te leven gezondheidsproblemen kunnen krijgen, met in extreme gevallen een mogelijke dood als gevolg. De redenen hiervan zouden te zoeken zijn in het gebrekkig voedingsprofiel en in het feit dat de noten toxische bevatten. Koken reduceert de hoeveelheid toxische stoffen echter in geruime mate.

Kikkererwten

Kikkererwten laten zich eveneens makkelijk bereiden. Slechts enkele uurtjes voorweken kunnen volstaan. Dankzij hun vrij ronde vorm en hun tamelijk hoge gewicht zijn ze goed verschietbaar met een katapult of verslingerbaar met enig ander voerinstrument. De vissen accepteren de erwten vrij makkelijk. De erwten nemen goed geur-, kleur- en smaakstoffen op. De prijs schommelt en hangt samen met het welslagen van de oogst. Hier geldt dezelfde opmerking als bij pinda’s wat betreft de volumetoename en het drukken van de kostprijs;
Kikkererwten zijn door hun relatief hoge gewicht ongeschikt voor blubberbodems waarin ze zullen wegzakken, doch ze zijn wel perfect inzetbaar in diepere waters, in rivieren en in kanalen omdat ze snel naar de bodem zakken. De gelijkenis met boilies is groot en dat kan in dressuurwateren een nadeel gaan vormen. Bovendien zijn de erwten door hun vrij hoge gewicht minder geschikt in een pop-up aanbieding, een aaspresentatie dus waarbij het aas boven de bodem wordt aangeboden. Tevens is het zo dat er wanneer er veel met kikkererwten word gevoerd, en de vis verzadigd is en de kikkererwten blijven liggen, deze vrij snel zuur worden en de vis deze plek zal mijden. Let dus op bij het voeren van de kikkererwten.

Zwartoogbonen

Blackies zijn zwart/wit, niet enkel qua kleur doch eveneens wat de zachtheidgraad van de bonen betreft. Ofwel zijn ze te hard ofwel uiterst zacht, reden waarom deze particle vooral ingezet wordt als lokaas of bij de penvisserij, in welke functies de bonen uitstekend voldoen. Flavour en sweetener worden makkelijk opgenomen. De prijs van de bonen ligt aan de hoge kant.

Maples

Tasmanies zoals ze ook wel genoemd worden zijn bruinachtig van kleur en nagenoeg perfect rond van vorm waardoor ze zich makkelijk laten wegkatapulteren. De erwten zijn vrij goedkoop. Ze nemen moeilijk geur-en smaakstoffen op en behoeven een gedegen introductie zodat de karpers de tijd krijgen om dit aas te leren waarderen. Ook witvis en zeelten pikken graag hun mapletje mee. Deze particle is onder meer geschikt voor diepere wateren omdat ze snel en recht naar de bodem zullen zinken. Een etmaal voorweken zorgt voor een volkomen bruikbare aassoort. Indien men de vruchtjes een grotere zachtheid wenst mee te geven kan een kwartiertje pruttelen volstaan.

Rode bonen

Deze niervormige roodachtige bonen die overigens gebruikt worden in de heerlijke chili con carne zijn onbekend, onbemind doch uitstekend. Deze boon is dankzij haar grootte in combinatie met haar taaiheid weinig witvisgevoelig. Dankzij haar relatief onopvallende kleur is de boon een gedroomde opvolger indien feller gekleurde aassoorten met achterdocht benaderd worden door de karpers.
Minpunten van deze boon zijn haar vrij hoge prijs en haar moeilijke verkrijgbaarheid.
Na een twaalftal uren voorweken dienen de bonen nog een kwartiertje te koken om de erin aanwezige toxische stoffen te elimineren.

Tijgernoten

Een aassoort die na enig voorweken aan mini-aardappeltjes doet denken. Zelfs na om het even welke kooktijd blijven de noten hard en krokant. Vroeger stelden wij ons vragen betreffende de vangkracht van het aas omdat we vangkracht koppelden aan voedingswaarde. De troef van ’tijgers’ ligt waarschijnlijk in hun krokante hardheid. Karpers kraken de noten tussen hun keeltanden en hebben hierbij dezelfde en voor hen ongetwijfeld zalige ervaring als bij het consumeren van natuurlijk voedsel zoals slakjes en mosseltjes. Karpers nemen de noten zonder problemen na een (mini) voercampagne. Het grootste nadeel van de noten is hun prijs.

Hennep

Door zijn vorm, formaat en hardheid doet hennep aan natuurlijk voedsel denken. Het verschilt danig van boilies door het onnoemelijk groot aantal korreltjes per kilogram waardoor de vissen op de stek zullen blijven rondscharrelen zonder echt hun honger te stillen.
Het is moeilijk om de kleine zaadjes over enige afstand weg te zetten. Een bait-dropper brengt oplossing.
Flavouren van kemp is nagenoeg onmogelijk, doch dat behoeft geen probleem te zijn daar hennep genoeg geur en smaak van zichzelf bezit. Twaalf … vierentwintig uur weken en daarna even aan de kook brengen en de hennep in het kookwater laten afkoelen.

Smac

Beter gekend als luncheon meat. Deze vlees-vetsamenstelling die te koop is in blik laat zich makkelijk in dobbelsteentjes snijden. Een aassoort die ook in de winter hoog zal scoren. Mijn katten ruiken er alleen maar aan maar de karper is verzot op het spul. Een aanbieding op de haak valt de verkiezen omdat de hair snel kaalgegeten zal worden. Een korte introductieperiode valt te prefereren maar is niet absoluut noodzakelijk.

Aardappel

Een fel onderschatte aassoort, makkelijk te bereiden en bovendien erg goedkoop. Brasems zijn jammer genoeg eveneens tuk op aardappels en bovendien gaan de brokjes bij warm weer snel verzuren.
Men neme een aardappel en kookt deze exact hetzelfde zoals wij hem zelf eten. Een beetje kruimig maar niet te zacht. Van deze aardappel bevestigen we een blokje op de haak (een echte klassieker bij het penvissen). Ook kan men (wanneer men de pieper iets harder laat) deze perfect gebruiken bij het afstandvissen (freelining).

Rijstkorrels kunnen dan niet als haakaas ingezet worden, ze hebben evenwel heel wat in hun mars. Dankzij rijst kan op een goedkope manier een geur-en smaakspoor gecreëerd worden, daar de korrels makkelijk stoffen zullen opnemen. Toepassingsvoorheeld: Kemp is vrij duur. Wanneer men de kemp kookt en men voegt rijst toe aan het kookwater, dan zal deze rijst de smaak van kemp in zich opnemen en deze nadien in het viswater verspreiden. waarbij de prijs van het gebruik van kemp gedrukt wordt.

Groene erwten

Deze zijn af te raden. De respons van karper was, afgaande op onze ervaringen en om onbekende redenen praktisch nihil, zelfs na een gedegen voercampagne.

Tips bij het gebruik van particles

Granen en zaden kunnen makkelijk op een donkere, droge plaats bewaard worden. Producenten hebben er immers voor gezorgd dat het vocht aan de particles onttrokken werd, precies met het oog op die conservering.

In een natte omgeving zullen de korrels vocht opnemen en gaan ze hierdoor fel opzwellen. Wanneer men echter ongeweekte particles zou voeren houdt dit het niet denkbeeldige gevaar in dat de volumetoename zal geschieden in het spijsverteringstelsel der karpers nadat ze het aas kort na het voeren consumeerden. De gevolgen hiervan zijn catastrofaal want niet zelden sterven de vissen omdat hun darmstelsel kapotscheurt.

Particles hebben een specifieke geur en smaak die de karpers zullen aantrekken. Toevoeging van extra additieven is niet noodzakelijk, zeker niet in de beginfase waarbij de karperpopulatie de stek en/of de particles kent dankzij een voercampagne. Bovendien laten sommige soorten particles zich moeilijk flavouren (bijv. kemp en maples). Toevoegingen kunnen evenwel een extra dimensie aan het aas geven of de leefbaarheid ervan verlengen wanneer de aassoort last van dressuur begint te krijgen.
De additieven dienen bij het begin van de weekperiode te worden toegevoegd zodat de particles de kans krijgen om deze stoffen in zich op te nemen. Zowel kunstmatige als natuurlijke flavours voldoen uitstekend.
Van een geconcentreerde (synthetische) flavour kan ongeveer een dubbele dosis aan de particles toegevoegd worden dan in de gevallen wanneer men boilies zou flavouren, omdat een deel van de flavour in het water opgelost blijft en niet door de particles zal opgenomen worden. Inspiratie is trouwens troef bij dit flavouren, en eenvoudige smaakmakers gezocht in het spreekwoordelijke huis-tuin en kruidengamma voldoen uitstekend. Voor karpers attractieve voorbeelden hiervan zijn kikkererwten gesoakt in cola, pinda’s geweekt in gekookt in water waaraan een flinke scheut oxo toegevoegd werd of zwartoogbonen die in soep gekookt werden.

In periodes met een hoog aanbod aan natuurlijk voedsel is het vaak moeilijk om karpers te verschalken. De dieren azen wel, doch laten onze boilies voor wat ze zijn. Wanneer echter gevoerd/gevist wordt met een mengeling van granen en zaden en (stukjes) boilies die veel van elkaar verschillen qua vorm, grootte en geur zullen de karpers en wellicht iets tussen aantreffen dat hun aandacht trekt en wat in mindere of meerder mate lijkt op dat natuurlijk voedsel waarop de karpers op dat ogenblok azen. Zo wordt de aandacht van de vissen ook op al het andere wat de voerstek biedt getrokken en gaan ze deze andere aassoorten in vele gevallen consumeren met natte landingsnetten als gunstig gevolg.

Verander bij een voercampagne regelmatig, om de twee weken bijvoorbeeld, van het soort particle waarmee u voert om verzadiging ten opzichte van één bepaald product te voorkomen.

Individuele particles vallen door hun geringe formaat weinig op. Daarom is het aangewezen ze gegroepeerd te voeren zodat een voedselbaken opgebouwd wordt waar de karpers moeilijk omheen kunnen.

Aanbiedingen en Rigs

Particles kunnen aan een verscheidenheid van rigs en op tal van andere manieren aangeboden worden. Ze kunnen liggend, neutraal, zwevend of drijvend gevist worden. De meeste rigs waarmee boilies gepresenteerd worden voldoen bij het vissen met particles evenzeer. Particles uit blik (bijv. sweetcorn) zijn vaak zeer zacht en dus kwetsbaar voor de attenties van witvis. Daarom lenen ‘blikparticles’ zich uitstekend om met de pen te vissen of met uiterst scherp registrerende systemen. Het vissen aan een hair is echter problematischer omwille van de voornoemde witvisgevoeligheid.

Voermethoden met particles

Een karpervisser heeft tal van mogelijkheden om zijn particles tot op zijn voerplek te krijgen. Vooral de afstand die overbrugd moet worden en het soort particle zullen bepalen met welke hulpmiddelen het voeren kan of dient te geschieden.
Vanuit de hand: Indien kort onder de oever wordt gevist, zeg maar tot op een tiental meter, kan het voeren makkelijk met de hand gebeuren.

Met een katapult: Worden de vissen tot op slechts een 35-tal meter uit de kant belaagd dan is een katapult vaak een instrument om vrij precies te voeren.

Met een multi-baiter spoon : Deze ‘voederlepel’ is eigenlijk een plastieken lepelvormig hulpstuk dat op een steel van en landingsnet geschroefd kan worden. Dankzij de hefboomwerking van de steel kunnen particles ook zonder probleem over die 35 meter weggeslingerd worden. Indien we de reclame die gevoerd wordt mogen geloven zouden afstanden tot 60 meter ver zelfs geen probleem vormen. Zulke lepel heeft alleszins het voordeel dat meer particles tegelijkertijd in het water gekieperd kunnen worden dan met een katapult. Het gebruik van zo’n voerlepel dient echter wel geoefend te worden.

Met een baitdropper: Deze voerkorf wordt voor slechts driekwart gevuld met aasjes (indien men de dropper nagenoeg helemaal vult verliest deze onderweg een deel van zijn lading) en met behulp van een stugge hengel weggeslingerd. Eens in het water kantelt de voerbeker en zakt de inhoud ervan naar de bodem, waarna de beker opnieuw wordt binnengevist, gevuld en terug uitgeworpen kan worden. Na enige oefening krijgt men precisie bij het werpen en blijkt de dropper een bruikbaar instrument, dat in gunstige omstandigheden particles kan deponeren op een 75-tal meter uit de oever.

Met een bootje op afstandsbediening of met een opblaasbaar bootje indien nog verder uit de kant gevist wordt. Let er wel op dat het gebruik van bootjes toegelaten is op het water dat u bevist.

Met pva-zakjes: met behulp van deze kousjes kan ervoor gezorgd worden dat er een hoopje particles in de directe nabijheid van het aas ligt. Het kousje wordt met particles gevuld en mee aan de onderlijnmontage bevestigd. Het ligt evenwel niet in de bedoeling om met behulp van PVA-kousjes een uitgebreide voerstek op te bouwen want zulks zou te arbeids- en vooral te kapitaalsintensief blijken